Üveit

 

ROMATİZMAL HASTALIKLARLA İLİŞKİLİ BİR GÖZ HASTALIĞI: ÜVEİT

Romatizmal hastalıklar; kas ve iskelet sistemi başta olmak üzere birçok sistem ve organı tutabilmektedir. Bunlardan bir tanesi de göz tutulumudur. Romatizmal hastalıklar gözün tüm dokularını tutabilir. Basit ve yüzeysel tutulumdan ağır görme kaybı yaratan durumlara kadar geniş bir yelpazede göz tutulumu görülebilmektedir. Örneğin sjögren sendromu ve romatoid atrtit (iltihaplı romatizma) hastalıklarında kuru göz hastalığı sık görülürken; Behçet hastalığı, ankilozan spondilit ve juvenil idiopatik artrit(çocukluk romatizması)te görülebilen üveit hastalığı ciddi görme kaybıyla giden problemlere neden olmaktadır.
Üveit
Üveit, gözün içindeki damar tabakanın (üvea) iltihabı sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Üvea gözün damarsal dokusu olduğundan tüm gözün damarsal beslenmesinden sorumludur. Üveadaki bir iltihap, korneadan (gözün saydam tabakası) görme sinirine kadar etkilediği gibi, görmeyi ciddi şekilde tehdit eder.Üveit hastalığında gerek hastalığın kendisi, gerekse kullanılan ilaçlar gözde farklı hastalıklara da sebep olmaktadır. Katarakt, glokom (göz tansiyonu), kornea bozuklukları, görme siniri hasarı, göz tansiyonu düşmesi bunlardan en önemlileridir.
Üveit Belirtileri
İlk belirtiler; ışığa karşı hassasiyet, bulanık görme, göz küresinde ya da göz çevresinde şiddetli ağrı, gözde kızarıklık, uçuşmalar, kamaşma, görmenin azalması, göz yaşarması, görüntüde oluşan lekeler şeklinde ortaya çıkar.
Romatizmal Hastalıklarda Üveit
Birçok romatizmal hastalıkta üveit görülebilmektedir. Aşağıda en sık üveit görülen romatizmal hastalıklardan bahsedilmiştir.
Ankilozan Spondilit: Ankilozan spondilit hastalarında eklem dışındaki en sık tutulum üveittir. Ankilozan spondilit hastalarının yaklaşık %20-30 kadarında görülür. Genellikle tek gözde başlayıp zamanla her iki göz tutulumu görülebilir. Genellikle gözün yalnızca ön bölgesi tutulur, bu yüzden ankilozan spondilit hastalarında üveit atakları sonrasında seyir genellikle iyi olup, görme keskinliğinde ciddi kayıp olmamaktadır. Ancak bazı hastalarda tedavide göz damlaları yeterli olmamakta, hastaneye yatırılarak ağızdan ve damardan bağışıklık baskılayıcı ilaç tedavisi gerekebilmektedir.
Behçet Hastalığı: Behçet hastalarının %70’inde göz bulguları görülmektedir. Ülkemizdeki üveit hastalarının önemli bir kısmı Behçet hastasıdır. Bu hastalıkta üveit sıklıkla her iki gözü tutar (tek taraflı başlangıç olabilir). Behçet hastalarında üveit agresif seyirlidir. Tanı konar konmaz tedaviye başlanmalıdır, aksi halde ileri derecede kalıcı görme kaybı gelişebilmektedir. Tedavi almayan hastaların %90’ında 3 yıl içinde kalıcı görme kaybı gelişmektedir. Behçet hastalığında görülen üveitin ağır seyirli olmasının sebebi gözün hem ön hem de arka (damar ve sinirlerini) tabakalarını tutmasından kaynaklanmaktadır. Birçok Behçet hastasında göz damlaları tedavide yeterli olmamakta, ağızdan ve damardan ilaç verilmesi gerekmektedir. Üveit atağı sıklığını azaltmak için uzun süreli bağışıklık baskılayan ilaçları kullanmak gerekebilmektedir. Behçet hastalığında körlüğün en önemli nedeni hastanın tedaviye uyum göstermemesi olsa da bazı hastalarda tüm tedavilere rağmen kalıcı görme kaybı gelişebilmektedir.
Juvenil İdiopatik Artrit (Çocukluk Romatizması): Pediatrik yaş gurubunda üveit, zamanında ve uygun tedavi edilmez ise körlüğe kadar varan komplikasyonlar ile ciddi bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Juvenil idiyopatik artrit ile ilişkili üveit, kronik sinsi seyirli, ciddi göz komplikasyonlarına ve görme kaybına neden olabilen ön üveit (gözün ön bölgelerini tutar) ile karakterizedir. Juvenil idiyopatik artrit tanısı alan hastalarda gözde hastalık gelişmeden erken tanı için periyodik göz muayenesi yapılması gerekmektedir. Erken tanı ve uygun tedavi uzun dönemde iyi görme potansiyeli açısından çok önemlidir. Juvenil idiopatik artrite bağlı üveitler, diğer üveitler gibi kırmızı göze ve herhangi bir şikâyete sebep olmadan sinsi bir şekilde ilerleyebilir. Bu yüzden bu hastalarda periyodik göz muayenesi hayati önem arz etmektedir. Atak sıklığını azaltmak için birçok hastada uzun süreli tedavi gerekebilmektedir. Bu hastalarda aynı zamanda üveit ile birlikte gözlenebilen göz tansiyonu, katarakt ve kornea problemlerine karşı da tedavi gerekebilmektedir.
Diğer Romatizmal Hastalıklar: Psoriazis (sedef hastalığı), crohn ve ülseratif kolit (iltihaplı bağırsak hastalıkları), lupus, romatoid artrit (iltihaplı romatizma), sjögren sendromu hastalıklarında da üveit görülebilmektedir. Bu hastalıklarda genellikle ön üveit (gözün ön bölgesi) görülür ve tedaviye iyi yanıt verirler.
Sonuç
Üveit ciddi bir göz hastalığı olup gözün acil durumlarından bir tanesidir. Erken teşhis ve tedaviyle kalıcı görme kaybının önüne geçilebilmektedir. Hiçbir şikâyeti bulunmasa dahi romatizmal hastalığı bulunan tüm hastaların periyodik olarak göz muayenesi olmaları (örneğin 6 ayda bir) gerekmektedir.

Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Enes KESİM